کد مطلب:29241 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:102

صاحب بن عبّاد












.

4022. وی كه از بزرگان علم و ادب در قرن چهارم بود، می گوید:

با دوستی علی، تردیدها از میان می روند

جان ها راهِ فراز می گیرند و نَسَب ها برتری می یابند.

هر جا كه دوستدار علی را دیدی

در آن جا پاكی و فخر است.

و هر جا كه دشمنِ او را دیدی

در اصل و ریشه او چیزی عاریتی هست.

بر كارش او را سرزنش مكنید

چرا كه دیوار خانه پدرش كوتاه بود.[2].

4023. و نیز سروده است:

ای ابو الحسن! اگر دوستی تو مرا جهنّمی كند

به نظر من، نجات در همان جهنّم است.

كسی كه ایمان دارد به این كه امیر مؤمنان

تقسیم كننده آن است، از آتش، چه بیم دارد؟[3].

4024. و نیز سروده است:

دوستی علی بن ابی طالب

شیرین تر از شهد برای نوشنده آن است.

از هیچ توبه كننده ای توبه ای پذیرفته نمی شود

مگر با دوست داشتن فرزند ابو طالب.

برادر و داماد پیامبر خداست

و داماد، هیچ گاه همسنگِ پدر زن نیست.

ای مردم! چه كسی چون علی است

كه خورشید، پس از غروب، برایش برگشت؟[4].

4025. و نیز سروده است:

گفتند:علی برتر است. گفتم:نه!

برتری، با علی برتری یافته است.

بلكه كلام پیامبر را می گویم

كه همه مردم را گِرد آورد و گفت:

«آگاه باشید! هر كس كه من او را مولایم

باید كه علی را دوست بدارد؛ وگرنه [ من مولای او ] نیستم».[5].

4026. و نیز سروده است:

ای همسنگِ دختر محمّد! اگر تو نبودی

او هیچ گاه با كسی ازدواج نمی كرد.

ای اصل خانواده احمد! اگر تو نبودی

احمدِ پیامبر، پشت نمی داشت.

با داشتن حسن و حسین، بهترین فرزندان نصیب تو شدند

و از حقیقی ترین نژادها برخوردار شدی.

پیامبر، شهر علمی بود كه

كمال را دربر داشت و تو بهترین دروازه آن بودی.

خورشید برای تو برگشت، و این، فضیلتی بود

كه حیرت آور بود و با پرده ها پوشیده نمی شود.

من بجز فضایلی كه دشمنان كینه توزت روایت كرده اند، نقل نمی كنم

و این گونه نقل كردن، رواترین غنیمت گیری است.[6].









    1. ابو القاسم اسماعیل بن ابی الحسن عبّاد بن عبّاس طالقانی در سال 326 ق، به دنیا آمد. شخصیت معنوی او بسیار گسترده است و از جنبه های گوناگون علمی، ادبی و سیاسی نیازمند بررسی است، و همچنین از جهت عظمت های دیگر او از قبیل:بخشش فراوان و فضل گسترده و فضایل بی شمار دیگر.

      شیخ حرّ عاملی وی را پژوهشگری متكلّم، عظیم الشأن و جلیل القدر توصیف كرده است. ثعالبی، وی را یكی از بزرگان لغت شمرده است كه در كتاب فقه اللغةی خود به آنان اعتماد كرده است. سیّد در كتاب الدرجات الرفیعة آورده است كه صاحب بن عبّاد، قصیده ای سروده كه در آن از حرف «الف» كه بیشترین نقش را در نظم و نثر دارد، استفاده نكرده است و هفتاد بیت دارد كه در مدح اهل بیت علیهم السلام است. مردم از آن، بسیار خوششان آمد و راویان اشعار، بین خود، آن را می خواندند و در هر شهری چون خورشید، فروزان بود. وی این شیوه را ادامه داد و قصیده هایی می ساخت كه هر كدام تهی از یكی از حروف هجا بود و تنها یك قصیده كه خالی از حرف «واو» باشد، ناسروده مانده بود كه درگذشت. وفات او در سال 385 ق، در شهر ری اتفاق افتاد (ر. ك:الغدیر:42/4).

    2. دیوان صاحب بن عبّاد:15/95.
    3. دیوان صاحب بن عبّاد:197/275.
    4. أعیان الشیعة:358/3، بشارة المصطفی:147، مناقب آل أبی طالب:317/2.
    5. دیوان صاحب بن عبّاد:168/260، مناقب آل أبی طالب:28/3.
    6. دیوان صاحب بن عبّاد:18/102، بحار الأنوار:284/45.